حق کسب و پیشه یا تجارت چیست؟
اگر شخصی برای مدت زمان طولانی یک مغازه اجاره کند و در آنجا شغل خوبی داشته و تجارت کند. پس از چند سال اشتغال در آن مکان، حق کسب و پیشه و تجارت به مستأجر تعلق میگیرد. درواقع میتوانیم بگوییم، حق کسب پیشه و تجارت، یک حق است که مستأجر از تداوم اشتغال در جای که اجاره شده به دست آورده است. و مالک نمیتواند پس از پایان یافتن مدت قرارداد اجاره، مستاجر را اجبار کند تا مکان تجاری را تخلیه کند.
قرارداد اجاره به صورت خودکار تمدید میگردد. به عبارت دیگر حق کسب وپیشه حقی است که به صورت تدریجی برای مستأجر ایجاد شده است. پس نتیجه میگریم بعد از اینکه مستأجر کار و فعالیت کرد و مشتری و اعتبار به جمع آوری کرد. حقی برای وی به وجود می آید که به آن حق کسب و پیشه و تجارت گویند.
باید یک نکته را در نظر داشت که اگر از طرف مستاجر تخلفی صورت گیرد مالک میتواند قرارداد اجاره را بدون پرداخت حق کسب یا با پرداخت نیمی از آن فسخ کند. و نسبت به سلب حق کسب و پیشه نسبت به مستاجر اقدام کند.
مطالب مرتبط: وکیل آنلاین
حتمن بخوانید: وکیل تسخیری
دعاوی بین موجر و مستاجر
اکثرأ مهمترین اختلافات و دعاوی که طبق قانون روابط موجر و مستأجر سال 56 در دادگاهها مطرح گردیده و رایج دارد. دعوای تخلیه محل اجاره است. مستأجر میتواند پس از اتمام مهلتی که در قرارداد اجاره تعیین شده، در مغازه بماند. و مالک نمیتواند به علت تمام شدن مدت زمان قرارداد اجاره، ملک مستأجره را تخلیه نماید. به این دلیل که اصولا کسی مغازه و مکانهای تجاری را برای مدت زمان کوتاه اجاره نمیکند.
هدف این است که اعتبار و شهرت به دست آورد و این کسب شهرت هم نیاز به مدت زمان طولانی دارد. در صورتی که در قانون روابط موجر و مستأجر۱۳۵۶ مواردی ذکر شده که مالک از طریق این موارد میتواند از محکمه درخواست کند تا عین مستأجره را مستاجر تخلیه کند.
بیشتر بدانید: وکیل ملک
بیشتر بدانید: وکیل تلفنی
به دلیل پیچیده بودن مباحث کسب، پیشه و تجارت بهتر است قبل از هر گونه اقدامی با یک وکیل آنلاین یا مشاوره تلفنی حقوقی مشورت بگیرید تا به راحتی بتوانید این موضوعات حل کنید.
مطالب مرتبط: سرقفلی
مطالب مرتبط: اجاره
تخلیه به سه دسته تقسیم می شود
در مواردی مالک این اختیار را دارد تا به استناد آنها، تمامی حق کسب وپیشه و تجارت را به مستأجر پرداخته و مکان مورد اجاره را تخلیه کند:
- هر وقت مالک بخواهد در ملک مورد اجاره ساختمان جدیدی را بنا کند. به طور مثال اگر مالک قصد داشته باشد ملک خود را خراب کند و از نو بسازد. باید تمام حق کسب وپیشه و تجارت را به مستاجر پرداخت کند و مکان را تحویل بگیرد.
- هر وقت مالک قصد داشته باشد خودش در آن ملک که قبلا به اجاره داده تجارت کند. یا کار راه اندازی کند و به ملک خود احتیاج داشته و مکان دیگری نداشته باشد، میتواند ملک را با پرداخت حق کسب و پیشه و تجارت مستاجر تخلیه کند.
- هرزمان مالک قصد داشته باش خودش، فرزندانش، پدر، مادر و همسرش در ملکی که اجاره داده سکونت داشته باشند. می تواند تمام حق کسب و پیشه و تجارت را به مستاجر پرداخته و ملک را تخلیه کند و خودش و بستکان ذکر شده ساکن شوند.
در چه مواردی موجر این اختیار را دارد نصف مبلغ حق کسب وپیشه و تجارت را پرداخته و ملک را تخلیه کند:
- اگر درقرارداد اجاره بین موجر و مستاجر شرط شده باشد که مستاجر ملک را به شخص دیگری اجاره ندهد و برخلاف این شرط موجر ملک را اجاره داد باشد. موجر می تواند نصف مبلغ حق کسب وپیشه و تجارت را پرداخته و ملک خود را تخلیه کند.
آیا مالک اختیار دارد بدون پرداختن مبلغ حق کسب و پیشه و تجارت ملک خود را تخلیه کند؟
- چنانچه مستأجر شغل خود را تغییر بدهد، به طور مثال مالک ملک را برای کار کارگاهی اجاره داده اما مستأجر مغازه را به میوهفروشی تبدیل میکند.
- چنانچه مستأجر کاری را در ملک انجام دهد که نباید انجام بدهد یا باید انجام میداده و نداده است. به عنوان مثال اگر مستاجر به ملک، آسیب زده و یا تخریب کرده و غیره، مالک میتواند بدون اینکه حق کسب، پیشه و تجارت را بپردازد ملک را تخلیه کند.
- اگر مستأجر، اجاره بها را هر ماه به مالک پرداخت نکند. اگر چه مبلغ اجاره ناچیز باشد.
بر اساس قانون سال ۱۳۵۶ در حق کسب و پیشه و تجارت می بایست قرارداد اجاره مابین موجر و مستاجر درخصوص یک مغازه وجود داشته باشد. مدت قرارداد اجاره سپری شده باشد و همچنان مستأجر از آن مغازه استفاده کرده باشد. و در آن زمینه شهرت کسب کند. و درنهایت موردی به وجود آید که مالک پس از سالها بخواهد ملک را تخلیه کند و مکان خود را باز پس بگیرد. در اینجا موجر در ابتدا باید مبلغ حق کسب و پیشه و تجارت را پرداخته و سپس ملک را که اجاره داده تخلیه کند.
اگر به دلیل عدم اطلاع از ریزهکاریهای حق کسب و پیشه به دنبال یک وکیل ملکی خبره هستید. می توانید از مشاوره حقوقی به صورت تلفنی یا حضوری بهره بگیرید.
چه تخلفاتی موجب سلب حق کسب و پیشه مستاجر میشود
اگر مستاجر قصد اجاره ملک به شخص دیگری را داشته باشد، می بایست هنگام اجاره حق کسب یا پیشه را از مستاجر جدید دریافت کند. اما این انتقال باید با رضایت کامل مالک انجام گیرد. چنانچه مالک اجازه اجاره ملک را بدهد، وی حق کسب خود را از مستاجر جدید گرفته و این بدهی از گردن مالک ساقط میگردد. اما اگر مالک اجازه اجاره را ندهد، باید حق کسب را تمام و کمال به مستاجر پرداخته و آنگاه مستاجر مکان را تخلیه کند.
اگر مالک هیچ کدام از این دو را انجام ندهد، دادگاه میتواند حق اجاره دادن را به مستاجر صادر کند. چنانچه مستاجر سلسله مراتب بالا را رعایت نکند. تخلف کرده و مالک میتواند با مراجعه به محکمه و پرداخت تنها نصف حق کسب و پیشه حکم تخلیه ملک را بگیرد، و مستاجر ملزم میشود ملک تجاری را تخلیه کند.
موسسه حقوقی دادگستر این امکان را در اختیار شما قرار داده که هر ساعت از شبانه روز در کلیه زمینه حقوقی نیاز به وکیل آنلاین یا مشاوره حقوقی به صورت تلفنی یا حضوری داشته باشید در خدمت گذاری به شما عزیزان آماده باشد.
برای برقراری ارتباط با وکیل پایه یک دادگستری یا مشاوره حقوقی آنلاین به صورت 24 ساعته در هر ساعت از شبانه روز از تلفن ثابت سراسر کشور بدون هیچ پیش شماره یا کدی با شماره: 9099071369 تماس بگیرید.
2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام
حق کسب و کار و پیشه چند سال است؟
سلام وقت بخیر
بر اساس ماده 5 آیین نامه نحوه تعیین و تشخیص و پرداخت حق کسب و پیشه یا تجارت:
طبق ماده 17 قانون نوسازی و عمران شهری نسبت به پرداخت حق کسب و پیشه یا تجارت در ماده 2 این آیین نامه مکلفند:
با توجه به نکات زیر نسبت به تعیین میزان حق کسب و پیشه و تجارت اقدام شود
موقعیت و مرغوب بودن محل کسب و پیشه
شرایط و کیفیات اجاره از لحاظ مزایایی که در عقد اجاره است
طول مدت اشتغال به کسب و پیشه و تجارت در محل کار و حسن شهرت
وضع محل کسب و پیشه از نظر نوع بنا
مخارجی که صاحب کسب و پیشه برای آماده سازی محل مزبور از حیث تزئیات داخلی و قفسه بندی و تهیه اشیا متقبل شده.