نفقه چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد
شاید تا کنون از خود پرسیده باشید که نفقه چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد؟ در درجه اول باید به تعریف نفقه پرداخت و بعد وارد مرحله اینکه نفقه شامل چه چیزهای می شود و به چه کسانی نفقه تعلق می گیرد می شویم.
مطالب مرتبط: وکیل خانواده
مطالب مرتبط: وکیل تلفنی
تعریف نفقه:
نفقه به معنای معاش، خرج و هزینه است. و در دین مبین اسلام نفقه یا همان هزینه زندگی زوجه به عهده زوج قرار گرفته است. در حقیقت نفقه، اجرت المثل و نحله حق و حقوق مالی زوجه محسوب می شود که پرداخت آن به عهده زوج است.
مطالب مرتبط : اجرت المثل
مطالب مرتبط : وکیل آنلاین
حقوقدان بزرگ دکتر کاتوزیان در تعریف نفقه عنوان دارد:
تمام وسایلی که زوجه با توجه به درجه تمدن، محیط زندگی، وضع جسمی و روحی خود به آنها نیاز دارد. و تشخیص اینکه کدام وسیله از ارکان نفقه زوجه هست با عرف است و ملاک مشخصی ندارد.
نفقه شامل چیست
در پاسخ به سوال نفقه چیست ماده ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی اینگونه عنوان دارد: نفقه عبارت است از تمامی نیازهای متعارف و متناسب با شأن و شخصیت زوجه مانند: مسکن، لباس، غذا، اثاثیه منزل و هزینه های درمان وی و اگر زوجه عادت به داشتن خادم داشته و یا به واسطه مرض خاصی احتیاج به آن داشته باشد.
موارد عنوان شده در این ماده حصری نیست و به عنوان مثال آورده شده است. اصول کلی این است که حق و حقوق زن شامل همه نیازهای معمولی و متناسب با شخصیت ایشان است.
به دلیل پیچیده بودن مباحث نفقه و اینکه نفقه چیست بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل خانواده یا مشاوره حقوقی آنلاین مشورت کنید. تا به آسانی بتوانید دعاوی مختلف حقوقی و نفقه را در دادگاه به اثبات برسانید.
بیشتر بدانیم : وکیل حقوقی
بیشتر بدانیم : وکیل کیفری
نفقه چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد؟
تقدم نفقه زوجه
در این خصوص ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی این چنین عنوان دارد: در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب النفقه دیگر، زوجه مقدم بر سایر افراد واجب النفقه است.
به عنوان مثال اگر شخصی زن و پدر و مادر فقیر داشته باشد و توان پرداخت هزینه زندگی همه آن ها را نداشته باشد نفقه همسرش مقدم است.
طلب زوجه بابت نفقه طلب ممتازه محسوب می شود. و بر سایر دیون همسرش تقدم دارد، حتی نفقه زن بر طلب دولت بابت مالیات و طلب سازمان تامین اجتماعی تقدم خواهد داشت.
مطالب مرتبط : وکیل تسخیری
مطالب مرتبط : وکیل دادگستری
نفقه فرزندان
اگر پدر در قید حیات باشد نفقه فرزندانش به عهده وی است. اما اگر پدر نباشد یا فوت کرده باشد به عهده پدرِ پدر است. اگروی هم حضور نداشته یا فوت کرده باشد نفقه بر عهده مادر است و اگر هم مادر توان پرداخت نفقه فرزندان را نداشته باشد. پرداخت نفقه در ابتدا بر عهده اجداد پدری فرزند و بعد از آن بر عهده اجداد مادری است.
نفقه چیست یا شامل چه چیزهای برای فرزندان است:
کارشناس دادگستری نفقه فرزند را بر اساس شرایط زندگی وی و محل زندگی او تعیین می کند. اگر هم پدر با وجود تمکن مالی به هر دلیلی از پرداخت نفقه سرباز زند فرزند می توانند علیه پدر دادخواست نفقه دهد.
تا چه سنی نفقه به عهده پدر است: اصولا نفقه پسر تا زمانی که تحصیلاتش به اتمام نرسیده باشد به عهده پدر است. اما پس از آن پدر موظف به پرداخت نفقه نخواهد بود، و در خصوص نفقه دختر تا زمانی که ازدواج نکرده باشد به عهدهی پدر است.
نکته مهم:
تفاوت بین نفقه فرزند و همسر در این است که زوجه می تواند دادخواست نفقه ی ایام گذشته را مطرح کند ولی فرزندان نمی توانند چنین دادخواستی تنظیم کنند.
نفقه فرزند نامشروع
فرزند نامشروع به این دلیل که ممکن است منتسب به پدر نباشد و یا بدون رعایت موازین شرعی و قانونی متولد شده باشد به وی نفقه تعلق نمی گیرد. لازمه پرداخت نفقه اثبات نسب است و اگر ادله دیگری موجود باشد که توافق تولد فرزند به یکی از زن و مرد تعلق گیرد در صورت تولد، ملاک حکم دادگاه است.
نفقه پدر و مادر و اجداد
بر اساس ماده ۱۲۰۰ قانون مدن: نفقه والدین بر عهده اولاد و نوادگان گذاشته شده است. از همین جهت است که نفقه والدین فقیر در درجه اول بر عهده فرزندان آنهاست. و چنانچه پدر و مادر تنها یک فرزند داشته باشند تمامی نفقه بر عهده اوست و چنانچه چند فرزند داشته باشند به صورت تساوی باید به پدر و مادر خود نفقه پرداخت کنند. یعنی به نسبت برابر باید مخارج زندگی پدر و مادر خود را بپردازند و از این جهت فرقی بین دختر و پسر ندارد.
اگر فردی فرزند نداشته باشد نفقه وی بر عهده نوادگانش خواهد بود و اگر مستحق نفقه نوه و نتیجه داشت باشد و هر دو تمکن مالی داشته باشند تنها نوه موظف به پرداخت نفقه است.
ضمانت اجرای نپرداختن نفقه چیست؟
بر اساس ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده: هر گاه شخصی با وجود استطاعت مالی، ازپرداخت نفقه اشخاص واجبالنفقه خود امتناع ورزد به حبس تعزیری درجه شش محکوم خواهد شد. بر اساس تبصره ماده اگر شخص از پرداخت نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی امتناع ورزد نیز مشمول مقررات ماده خواهد شد. از همین جهت قانون گذار در راستای حمایت خود از پدیده تلقیح مصنوعی که در علم پزشکی مطرح شده در راستای حفظ کانون خانواده است. عدم پرداخت نفقه فرزند ناشی از تلقیح مصنوعی یا تحت سرپرستی را جرم و قابل مجازات دانسته است.
اگر برای طرح شکایت ترک انفاق یا تقدیم دادخواست نفقه نیازمند به مشاوره حقوقی و یا وکیل دادگستری مجرب هستید. می توانید در هر ساعاتی از شبانه روز با وکلای خبره مجموعه حقوقی دادگستر تماس بر قرار کنید. تا با کمک و مشاوره ای که دریافت می کنید بتوانید به بهترین شکل و بدون معطلی پرونده خود را در محاکم پیش ببرید.
شرایط تعلق نفقه چیست
بر اساس ماده۱۱۰۲ قانون مدنی: به محض جاری شدن صحیح عقد نكاح روابط زوجيت میان طرفين به وجود می آید و حقوق و تكاليف زوجين دربرابر یکدیگر برقرار میگردد.
بنابراین الزام به پرداخت مهریه، نفقه و حق و حقوق مالی زوجه از تاريخ نكاح آغاز می گردد، در ارتباط با همین روند مادهی ۱۱۰۸ همان قانون این چنین عنوان دارد: اگر زوجه بدون مانع مشروع و قانونی، وظايف مربوط به زوجيت را انجام ندهد نفقه به وی تعلق نمیگيرد، از همین جهت زوجه باید از زوج پيروی کند كه دراصطلاح جقوقی به آن تمکین می گویند، و عدم تمكين زوجه سبب می گردد که وی استحقاق دریافت نفقه را نداشته باشد، نکته قابل تامل این است که موضوع عدم تمکین باید از سوی زوج به اثبات برسد.
رابطه نفقه با تمکین چیست
زوجه زمانی مستحق دریافت نفقه است که از شوهر تمکین کند تمکین به دو صورت مطرح می شود؛
تمکین خاص: وجود روابط زناشویی بین زن و شوهر
تمکین عام: فرمانبرداری در امور کلی زندگی مشترک می باشد، که یکی از مصادیق آن اقامت در اقامتگاه قاونی زوج است. یعنی زوجه برای دریافت نفقه باید در منزل زوج زندگی کند. مگر اینکه حین وقوع عقد نکاح شرطی جز این شده باشد.
بنابراین اگر زوجه بدون دلایل قانونی محکمه پسند حاضر نشود که با زوج در یک مکان زندگی کند. یا به خواسته های مشروع وی بی اعتنا باشد استحقاق دریافت نفقه را ندارد در اصطلاح حقوقی به چنین زنی ناشزه گویند.
نفقه زنان شاغل
شاید این سوال مطرح شود که آیا نفقه به زوجه شاغل که در منزل زوج زندگی می کنند هم تعلق می گیرد؟ در حقیقت همواره پرداخت نفقه از وظایف قانونی زوج میباشد. به این دلیل که اگر زوجه در بیرون از منزل کار می کند، تمامی پولی که دریافت می کند به خودش تعلق دارد. و هیچ وظیفه ندارد که آن را برای مخارج زندگی خرج کند.
در ازدواج موقت نفقه به عهده کیست
نفقه در صورتی به زوجه تعلق می گیرد که ازدواجشان دائم باشد. در ازدواج موقت، زمانی نفقه به زوجه تعلق میگیرد كه در شروط ضمن عقد، پرداخت نفقه ذکر شده باشد. یا شرایط زندگی زوج و زوجه بر مبنای نفقه قرار گرفته باشد. لیکن میتوان این چنین برداشت کرد که پرداخت نفقه در ازدواج موقت جنبهی قراردادی دارد تا قانونی. به اين معنی كه اگر زوج و زوجه بر آن توافق كرده باشند، زوجه میتواند مدعی نفقه باشد.
مجموعه حقوقی دادگستر با بهرمندی از وکلای پایه یک دادگستری که هریک در زمینه های متفاوت تبحر و تجربه ی لازم را دارند و سال های زیادی در حوزه های متفاوت فعالیت گسترده دارند. انتخاب را برای موکل راحت کرده به این طریق که بعد از مراجعه به مجموعه حقوقی و تنظیم قرارداد وکالت و ارائه مشاوره حقوقی به صورت تخصصی و جامع و بررسی اسناد و مدارک پرونده در گروهی متشکل از وکلای خبره پرونده را به وکیل دادگستری تخصصی ارجاع داده و تا روز اجرا کار وکیل دادگستری ادامه خواهد داشت و همچنین مجموعه حقوقی همراه وکیل دادگستری پیگیری های پرونده را ادامه خواهد داد و تا جای ممکن حضور موکل ضروری نیست و همه پیگیری های پرونده از ابتدا تا انتها به عهده وکیل دادگستری است.
در ایام عقد نفقه چیست و بر عهده چه کسی است
در زندگی مشترک زوج و زوجه اصل بر تمکین زوجه است. از همین جهت است که در محکمه بار اثبات عدم تمکین زوجه به عهده زوج است و زوج باید با ادله محکمه پسند ثابت کند که زوجه تمکین نمی کند و ناشزه است.
اگر زوج و زوجه پس از عقد دائم در خصوص مراسم عروسی و زندگی مشترک توافق داشته باشند. رویه قضایی متمایل است که در این دوره تا زمان شروع زندگی مشترک به زن نفقه تعلق نمی گیرد. چنانچه زوج بعد از جاری شدن عقد نکاح زوجه را بلاتکلیف رها کرده و اقدامات اولیه برای شروع زندگی بعد از تاریخ توافقی را انجام ندهد زوجه می تواند درخواست نفقه داشته باشد
نفقه و حق حبس
حق حبس زوجه سبب اسقاط نفقه نمی شود. به این صورت که اگر بین زوجین نزدیکی و عمل زناشویی واقع نشده باشد زوجه می تواند از حق حبسش استفاده کند. زیرا بر اساس ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی: زوجه تا تمامی مهریه را دریافت نکند هر چند که مهریه توسط دادگاه اقساط شود می تواند از تمکین و ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند.
نکته قابل توجه این است که در زندگی مشترک زوجین اصل بر پرداخت نفقه از طرف مرد به زن است. با این توضیح که اگر زنی به محکمه مراجعه کند و در خواست حق و حقوق معوقه خود را داشته باشد در صورتی که مدت زمانی را که خواهان حق و حقوق خود است. در یک منزل مشترک با همسر خود زندگی می کرده است. از نظر محکمه زندگی مشترک با شوهر اصل در دریافت نفقه است و بار اثبات به عهده زوجه است، بنابراین در این موارد اغلب محاکم مطالبه نفقه از طرف زوجه را نمی پذیرند.
طریقه دریافت نفقه چیست
زوجه از دو روش حقوقی و کیفری میتواند مطالبه نفقه کند:
از طریق دادخواست حقوقی در سیستم قضایی:
زن میتواند با تنظیم دادخواست با موضوع درخواست نفقه با قید تاریخ که از چه تاریخی مرد به وی نفقه پرداخت نکرده است. و با تقدیم این دادخواست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و اقدام به ثبت دادخواست نفقه میکند.
بعد از ثبت دادخواست نفقه و ابلاغ از سوی سیستم قضایی مبنی بر روز ساعت و مکان جلسه، جلسهای با حضور زوج و زوجه تشکیل می گردد و موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می گردد. پس از ارائه نظر کارشناس سیستم قضایی بر اساس نظر کارشناس رأی به محکومیت زوج مبنی بر پرداخت نفقه داده می شود.
از طریق مطرح کردن دعوی کیفری:
نپرداختن نفقه یا همان ترک انفاق به افراد واجب النفقه بر اساس قانون مجازات اسلامی کشور ما جرم محسوب شده. و برای آن مجازات حبس تعیین شده است. و زن میتواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک و تنظیم شکواییهای مبنی بر ترک انفاق و ابطال تمبر به دایره ارجاع دادسرا داده و بعد از انجام تحقیقات در کلانتری و اثبات ترک انفاق در محکمه حکم به مجازات زوج داده میشود.
4 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
آیا به به زن مطلقه نفقه از سوی پدر طعلق میگیرد؟
سلام وقت بخیر
اگر خانمی از همسرش جدا شود یا همسرش فوت کند یا به صورت کلی مجرد باشد و خودش به صورت رسمی مشغول به کار نباشد و بیمه نداشته باشد بله پدر ملزم به پرداخت نفقه است.
مشاوره حقوقی تلفنی
نفقه زن چگونه محاسبه میشود و شامل چیا هست؟
سلام وقت بخیر
نفقه شامل خوراک، پوشاک، مسکن، بهداشت و کلیه هزینه های روزمره هست.
توسط کارشناس رسمی دادگستری محاسبه می شود.
وکیل پایه یک دادگستری