ترک انفاق چیست

 

در روابط بین زوجین برخی حقوق وجود دارد که تنها مختص وجه است. به این معنا که زوجه تنها حق دارد و زوجه تنها تکلیف به ادای این حق‌وحقوق مانند: نفقه، مهریه و اجرت‌المثل.

برای تعیین نفقه علاوه بر شرایط زوج شرایط زوجه هم در نظر گرفته می‌شود. در حقیقت شان اجتماعی زوجه شخصیت وی و میزان هزینه‌های یک زندگی متعارف در سطح ایشان، مقدار نفقه را مشخص می‌کند.

این موضوع ارتباطی به این‌که زوج چه میزان دارایی دارد، ندارد. برای تعیین نمودن نفقه اهمیتی ندارد که زوجه چه میزان دارایی یا درآمد دارد. البته باید خاطرنشان شد که تفاوت‌هایی بین نفقه زوجه و سایر اشخاص واجب نفقه وجود دارد.

در تعریف ترک انفاق می‌توان این‌چنین عنوان نمود: عدم پرداخت نفقه همسر، فرزندان و سایر افراد واجب نفقه.

همان‌گونه که مطرح شد زوج تکلیف به پرداخت نفقه به زوجه و افراد واجب نفقه دیگر دارد. اما چنانچه زوج نفقه افراد واجب نفقه را پرداخت نکند چه اتفاقی می‌افتد؟ چه ضمانت اجرایی برای ترک انفاق هست؟ آیا می‌توان زوج را مجبور به پرداخت نفقه نمود؟

برای پاسخ به سؤالات مواد قانونی ترک انفاق را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

 

مطالب مرتبط: مشاوره حقوقی خانواده 

 

مواد قانونی مربوط به جرم ترک انفاق کیفری

بر اساس ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده:

هرشخصی با داشتن استطاعت مالی، نفقه زوجه خود را در صورت تمکین وی پرداخت نکند یا از تأدیه نفقه سایر افراد واجب نفقه امتناع  ورزد به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌گردد. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی هست و درصورت گذشت ایشان از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات متوقف می‌گردد.

تبصره ماده هم عنوان دارد: امتناع از پرداخت نفقه زوجه‌ای که به سبب قانونی مجاز است به عدم تمکین و یا نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا فرزندان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.

از این مفهوم ماده نتیجه گرفته می‌شود جرم ترک انفاق از جرائم قابل گذشت است.

 

 

مواد قانونی مربوط به الزام به انفاق

بر اساس ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی: در عقد دائم نفقه زوجه به عهده شوهر است.

ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه را این‌چنین توصیف نموده: نفقه عبارت است از: تمامی نیازهای متعارف با شخصیت زوجه از قبیل مسکن، لباس، غذا، وسایل منزل و همچنین هزینه‌های درمان، بهداشت و خادم در صورت عادت یا احتیاج به دلیل نقصان یا مرض.

بر اساس ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی: چنانچه زوجه بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع نماید مستحق نفقه نخواهد بود.

ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی در خصوص ترک انفاق و طلاق عنوان دارد: نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده زوج هست. مگر اینکه طلاق در حالت نشوز واقع شود، چنانچه عده از جهت فسخ عقد نکاح‌ یا طلاق بائن باشد زوجه حق نفقه ندارد. مگر در صورت بارداری از زوج که در این مورد تا زمان وضع حمل مستحق نفقه است.

 

ماده ۱۱۱۱ قانون مدنی در خصوص تعیین نفقه توسط کارشناس دادگستری این چنین عنوان دارد:

زوجه می‌تواند در صورت استنکاف زوج از پرداخت نفقه به دادگاه رجوع کند، در این مورد دادگاه میزان نفقه را معین و زوجه را به دادن آن محکوم خواهد نمود.

بر اساس ماده ۱۱۱۲ قانون مدنی: چنانچه اجرا حکم مذکور در ماده 1111 ممکن نباشد طبق ماده ۱۱۲۹ رفتار خواهد شد.

در مورد عقد موقت ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی این چنین عنوان دارد: در عقد انقطاع زوجه حق نفقه ندارد. مگر اینکه شرط شده یا آنکه عقد مبنی بر آن جاری‌شده باشد.

به استناد ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی: چنانچه زوج بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی شود. زوجه حق خواهد داشت که از نزدیکی با وی امتناع نماید و امتناع به علت ‌مزبور مانع حق نفقه نخواهد شد.

در مورد عدم امکان زوج برای پرداخت نفقه ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی عنوان دارد:  در صورت استنکاف زوج از دادن نفقه و عدم امکان اجرا حکم دادگاه و الزام وی به دادن نفقه، زوجه می‌تواند برای طلاق به محکمه ‌رجوع کند و دادگاه شوهر او را اجبار به طلاق می‌نماید. ‌همچنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه.

 

ترک انفاق و عدم تمکین

بر اساس قانون، یکی از شرایط تحقق جرم در ماد‌‌ه 642 قانون مجازات تمکین زوجه ضروری می‌باشد.  

همچنین اطلاق کلمه تمکین، شامل تمکین عام و خاص است و عد‌‌م تحقق هر یک سبب عد‌‌م تحقق جرم در ماده ذکر شده خواهد‌‌ بود.

 

 

 

ترک انفاق در دوران عقد

‌‌ سؤال مهمی که برای اغلب افراد پیش می‌آید این است که نفقه در دوران عقد به چه صورت است. و اینکه زوجه در دوران عقد یعنی دورانی که عقد نکاح جاری شده اما زندگی مشترک هنوز شروع نشده و زوجه تمکین نمی‌کند و ممکن است دوشیزه باشد. آیا می‌تواند شکایت ترک انفاق انجام داد؟ به عبارت دیگر آیا جرم ترک انفاق در دوران عقد مصداق دارد؟

در پاسخ به این سؤالات باید گفت، زوجه باکره در دوران عقد در جواب دادخواست الزام به تمکین زوج می‌تواند به‌حق حبس استناد کند. تمکین را منوط به پرداخت کامل مهریه نماید، استفاده از حق حبس سبب از بین  رفتن نفقه زوجه نمی‌گردد.  

بنابراین زوجه می‌تواند دادخواست مطالبه نفقه در دفاتر خدمات قضایی ثبت کند. اما شکایت کیفری ترک انفاق در دوران عقد به دلیل استفاده از حق حبس هم ممکن است به استناد تبصره ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده.

 

مشاوره حقوقی آنلاین

مشاور حقوقی به‌ صورت تلفنی یا حضوری یکی از سریع‌ترین راهکار برای آگاهی و کسب دانش حقوقی در جامعه امروزی محسوب می‌شود.

امروزه با پیشرفت علم و بهبود راه‌های ارتباطی، شرایط برای مشاوره حقوقی آنلاین بهتر از گذشته است.

شما می‌توانند هر زمان که نیازمند مشاوره باشید به‌صورت شبانه‌روزی با یک وکیل پایه‌یک دادگستری یا مشاوره حقوقی ارتباط آنلاین یا تلفنی بگیرید. سؤالات خود را در مورد موضوعات ترک انفاق یا هر موضوع دیگر حقوقی با این متخصصین در میان بگذارید و از راهنمایی‌های ایشان استفاده نماید.

برای مشاوره حقوقی رایگان، سؤالات خود را در قسمت دیدگاه ثبت کنید تا وکیل پایه‌یک دادگستری در اسرع وقت پاسخ گوی سؤالات شما باشد.

 

---

---

موسسه حقوقی دادگستر این امکان را در اختیار شما مخاطبین عزیز قرار داده که هر ساعت از شبانه‌روز در تمامی زمینه‌های حقوقی نیاز به مشاوره با وکیل تلفنی، داشته باشید در خدمت گذاری آماده باشد. 

برای برقراری ارتباط با وکیل پایه‌یک دادگستری یا مشاوره حقوقی تلفنی به‌صورت 24 ساعته در هر ساعت از شبانه‌روز از تلفن ثابت سراسر کشور بدون صفر یا کد با شماره: 9099071369 تماس بگیرید.