مشاوره حقوقی تمکین

 

مشاوره حقوقی تمکین یکی از شاخه های مشاوره حقوقی خانواده محسوب می شود. در ابتدا بهتر است عبارت تمکین تعریف شود. تمکین به معنای اطاعت و تبعیت نمودن است، و در رابطه زوجین تمکین قابل تفکیک به تمکین خاص و تمکین عام می باشد. در ادامه به توضیح این دو مورد پرداخته می شود.

 

مطالب مرتبط: مشاوره حقوقی خانواده 

 

الزام به تمکین عام و خاص

تمکین عام

این عبارت به معنی فرمانبرداری و تبعیت در اموری می باشد که مدیریت آن برای مرد می باشد. برای مثال تبعیت از مرد در تعیین محل زندگی مشترک، مگر موردی که حق انتخاب  سکونت در سند ازدواج از طرف مرد به زن داده شده باشد.

تمکین خاص

این عبارت به معنای تبعیت زوجه در روابط زناشویی از زوج می باشد. به عبارتی دیگر زوجه باید در میزان معینی عرفی و شرعی در روابط خصوصی و زناشویی خواسته های معقول زوج را برآورده نماید.

البته باید توجه داشت منظور از الزام به تمکین چیزی جز حفظ ارکان زندگی زناشویی و استمرار روابط عاطفی نمی باشد. متاسفانه دیده شده در بعضی موارد از الزام به تمکین خاص، تبعیت  بی قید و شرط زوجه از خواسته های افسارگسیخته جنسی زوج تعبیر شده که کاملاً مغایر قانون و شرع است.

 

 

مواد قانونی الزام به تمکین

بر اساس ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی: با جاری شدن عقد نکاح به صورت صحیح روابط زوجیت بین زوجین، موجود می گردد. و حقوق و تکالیف هم  در مقابل یکدیگر برقرار می شود.

از طرفی عقد نکاح، دارای آثاری می باشد. این آثار به مالی و غیر مالی تقسیم می شود. که  نفقه و مهریه از آثار مالی عقد نکاح محسوب می گردد و حسن معاشرت و بر قراری رابطه زناشویی از آثار غیر مالی نکاح است.

 

دلایل قانونی عدم تمکین

در بعضی مواقع، عدم تمکین زوجه مستند به وجود معاذیر مشروع و قانونی است. در این خصوص، با توجه به اینکه زن به وظایف زناشویی خود عمل نمی کند ناشزه نیست. موارد عدم تمکین قانونی را می توان به دو دسته مالی و غیر مالی تقسیم نمود:

غیر مالی: موجه بودن عدم تمکین شامل بیماری شوهر با وجود شرایط خاص مانند مرض خطرناک واگیردار، بیماری و ناتوانی زوجه مانند رتق و قرن، احتراز از محرمات که شامل ایام حیض، نفاس و احرام می شود. 

موارد دیگر شامل: انجام واجبات مانند ایام روزه در ماه رمضان و نیز اگر بودن زوجه با زوج در یک منزل مسکونی متضمن ضرر بدنی، مالی یا شرافتی برای زوجه باشد.

موارد مالی: عدم تمکین مالی شامل ضرورت تأمین معاش و حق حبس زوجه است.

تأمین معاش: از مهمترین مصادیق تمکین زوجه نسبت به زوج، تأمین هزینه های زندگی وی می باشد. چنانچه زوج از پرداخت هزینه ها بدون دلیل قانونی امتناع کند این عمل زوج ترک انفاق محسوب می شود. و در این شرایط، اطاعت نمودن زوجه از زوج واجب نیست.  

 

مراحل رسیدگی به دعوی الزام به تمکین

اگر زوجه از زوج تمکین نکند، زوج برای احقاق حق خود می تواند به صورت قانونی اقدام کند و بهتر است قبل از هر اقدامی با یک مشاوره حقوقی یا وکیل آنلاین مشورت کند تا بهتر بتواند مراحل را پیش ببرد.

مراحل رسیدگی به دعوی الزام به تمکین زوجه عبارتند از:

زوجه منزل را ترک نموده و مدت زمان رفتن ایشان از منزل زوج در عرف قابل پذیرش نباشد، زوجه در ابتدا می توان اظهارنامه الزام به تمکین را از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت رساند. و از این طریق زوجه را به بازگشت به منزل دعوت کند. اصولا در اظهارنامه یک فرصت معقول برای بازگشت زوجه به منزل درنظر گرفته می‌شود.

اگر زوجه به اظهارنامه توجه نداشت، زوجه می‌تواند دادخواست الزام به تمکین تنظیم و در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند.

 

 

مدارک لازم جهت ثبت دادخواست الزام به تمکین

شناسنامه و کارت ملی زوج

اصل یا رونوشت سند ازدواج

سند مالکیت یا اجارنامه منزل مسکونی

کپی اظهارنام

 

الزام به تمکین زوجه در دوران عقد

بر اساس قانون در دوران عقد، تا زمانی که زوجه باکره است می تواند از حق حبس استفاده نماید. حق حبس در صورتی برای زوجه در نظر گرفته می شود که زوجه باکره باشد.

در دفاع از دادخواست الزام به تمکین زوج، زوجه می تواند به دادگاه اعلام کند. که از حق حبس برخوردار است و قصد دارد از آن استفاده کند.

حق حبس به این منظور است که زوجه در زمان دوشیزگی خود، می تواند تمامی مهریه خود را از زوج دریافت نموده و بعد از آن اقدام به تمکین نماید.

به این معنی که اگر زوج اقدام به ثبت دادخواست الزام به تمکین زوجه کند، زوجه می تواند با استفاده از حق حبس، تا زمانی که تمامی مهریه خود را دریافت ننموده است، تمکین نکند.

در این شرایط دادگاه بر اساس قانون رسیدگی به دادخواست الزام به تمکین زوج را ردمی کند.

 

شرایط اعمال حق حبس

برای اعمال حق حبس زوجه دو امر ضروریست: 1- مهریه باید حال یعنی عندالمطالبه باشد، در غیر این صورت زوجه نمی تواند از حق حبس استفاده نماید. اگر مهریه مدت دار باشد زوجه نمی تواند از حق حبس استفاده کند، همچنین در صورت امتناع از وظایف زناشویی سبب از بین رفتن نفقه میگردد.

2- چنانچه زوجه از زوجه تمکین عام نماید حتی اگر رابطه جنسی با ایشان برقرار نکند نمی تواند از حق حبس استفاده نماید. در حقیقت منظور از تمکین، تمکین عام و تمکین خاص هست.

 

 

رویه قضایی تمکین

در رویه قضایی، محاکم برای این که رای به الزام تمکین صادر گردد در ابتدا با توجه به اظهارات زوجین، اسناد و ادله ابرازی باید علقه ی زوجیت فی مابین زوجین را محرز و مسلم بدانند.

در صورت اثبات رابطه زوجیت فی ما بین زوجین دادگاه به بررسی این موضوع می پردازند که آیا مانعی مشروع و قانونی برای امتناع از وظایف زناشویی زوجه وجود دارد؟

اگر هیچ یک از موانع ذکر شده وجود نداشت باشد و مرد نیز منزلی مسکونی برای سکونت زوجه تهیه نموده بود. اما زوجه حاضر به سکونت در آن نباشد، دادگاه حکم به الزام به تمکین علیه زوجه صادر می نماید.

 

موسسه حقوقی دادگستر این امکان را در اختیار شما عزیزان قرار داده که هر ساعت از شبانه روز در تمامی زمینه های حقوقی نیاز به مشاوره با وکیل آنلاین، داشته باشید در خدمت گذاری آماده باشد. 

برای برقراری ارتباط با وکیل پایه یک دادگستری یا مشاوره حقوقی تمکین به صورت 24 ساعته در هر ساعت از شبانه روز از تلفن ثابت سراسر کشور بدون پیش شماره با شماره: 9099071369 تماس بگیرید.